Ik las een interview met journalist Jeroen van Bergeijk op villamedia. Mijn voormalige wijkgenoot en gretige koffiedrinker – destijds dan – Jeroen gaat vaak undercover. Hij werkt hier (bol.com), dan daar (pakjesbezorger, verkeersregelaar etc.), verkent de krochten van de arbeidsmarkt en schrijft daarover in De Volkskrant en De Groene.
Nergens waar hij geïnterviewd of geportretteerd wordt, valt de naam Stella Braam, die in de jaren negentig zwaar, flexibel en slecht betaald werk deed. Zie haar boek De blinde vlek van Nederland uit 1995. Vreemd dat negeren – een gebrek aan historische kennis?
Van Bergeijk wordt geregeld geïnterviewd. Rutger de Quay, de vragensteller op villamedia maakt het bont. Duffe, suffe, ongeïnteresseerde en enkele rake vragen wisselen elkaar af. Dieptepunt is het domme of zelfs licht-gemene:
Undercover gaan is niet moeilijk. Waarom komen de Volkskrant en De Groene dan bij jou terecht?
Jeroen antwoordt daarop heel erg beleefd:
Ik heb er geen patent op… inmiddels heb ik wel bewezen dat ik hier goed in ben en er mijn specialiteit van gemaakt heb. Anderen kunnen en mogen het ook doen, graag zelfs.
Ik denk: hoe komt iemand ertoe te zeggen dat undercover journalistiek werk niet moeilijk is? Hoe verzin je het? Denkt hij soms ook dat vragenstellen niet moeilijk is?
Schaken, spelen
Zo’n vraag of opmerking doet mij denken aan mensen die zeggen dat dammen of rummikubben of schaken makkelijk is. Ja, hehe, die spelen zijn relatief makkelijk te leren, maar het is oh zo moeilijk om ze GOED te spelen.
Hoewel, op chessity lees ik dat leren schaken makkelijk is:
Iedereen kan leren schaken. En dat is een stuk makkelijker dan veel mensen denken. Met deze vijf turbotips voor starters leer je hoe je snel je eerste schaakpartij wint. Of je nou zelf leert schaken of je kind, ze werken altijd:
- Leer de loop van de stukken
- Laat alle stukken meedoen
- Pak stukken van je tegenstander af
- Leer tellen en rekenen
- Vang de koning: schaakmat!
Verfrissend! Drempelverlagend! Maar de lange uitleg erna doet vermoeden dat (leren) schaken wel degelijk lastig is, haha.
Undercoverjournalistiek is niet makkelijk.
Je moet ergens binnenkomen, je moet om de paar weken of maanden een nieuwe baan zoeken. Je moet opdrachtgevers zoeken. Je verbergt je tijdens je werk, je worstelt met je identiteit. Je doet in Van Bergeijks geval vaak zwaar werk. Je moet je tot je naasten verhouden: wat vertel je ze wel en niet? Wat vertel je je opdrachtgevers en houden die alles goed geheim. Thuisgekomen moet je het werk verwerken, je moet een basis hebben. Je moet je verhaal schrijven, terwijl je waarschijnlijk best moe bent. Je ben afhankelijk van je bazen – in twee werkgebieden. Je moet een goede conditie hebben.
En: je moet bepaalde emoties onderdrukken. Je moet tijdens je werk veel onthouden. Daarmee lijkt goede undercover journalistiek ook op goed schaken…
Ontdek meer van Renzo Verwer, blogger/auteur
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.
Renzo Verwer, blogger/auteur 
Ik heb al 20 jaar een kustgebit.
Omdat de naam het al zegt, kunstgebit.
Het hoort niet in je lichaam.
Daarom zwemt het in een glas, meestal.
Kan er niet aan wennen.
Als ik naar buiten moet, o jee, doe ik hem in mijn bakkus, voor mijn echtgenote, voor de buitenwereld, wat een gekke vent.
Voor de rest is alles schijn, ook die undercover.
Blijf trouw aan jezelf.
Btw, goeie schaaktips, tyvm.
Iets voor mijn kleindochtertje met autistische neiging.
Wellicht, ooit….