Uit de dichtbundel ‘Texter’ (1994) van Jan Pieter de Kok.
Alternatieve genezers zijn net als BN’ ers.
Ze zijn een poosje heel erg in het nieuws…en dan weer verdwijnen ze tijden van de radar. Jomanda bijvoorbeeld trok volle zalen in Nederland en woont nu in Canada. De inmiddels overleden macrobioot Adelbert Nelissen werd veroordeeld omdat hij een patiënte afhield van behandeling. In de media dook hij nog op omdat hij enkele gestorven BN’ers had ‘behandeld’. Er kwamen rechtszaken van Verder had hij nog zijn Kushi-instituut dat nog steeds bestaat. Nelissen in het kort: https://nl.wikipedia.org/wiki/Adelbert_Nelissenveroordeeld
Inmiddels is ook de ooit omstreden alternatieve behandelaar Jan Pieter de Kok (geboren 1952) overleden. Ik las dit nog nergens, dus bij deze maak ik het bekend.
De Kok was de voorman van de iatrosofische beweging in Nederland, daarbij gesecondeerd door de Rotterdamse advocaat Pieter de Bruin en door voormalig arts Olaf Janssen. De Kok noemde zich iatrosoof. Hij bedacht die term en baseerde zich op de leer van de Zwitserse alchemist Paracelsus en vulde dit aan met andere elementen. Hij hanteerde in zijn behandelingen onder meer hypnose, homeopathie en creatieve therapie. De Kok, lang woonachtig in Den Haag, was halverwege de jaren negentig veelvuldig in het nieuws vanwege rechtszaken tegen hem als behandelaar.
Onlangs stuitte ik op een dichtbundel van De Kok uit 1994. Zo kwamen herinneringen aan die tijd weer boven. Ik was nieuwsgierig en informeerde bij De Bruin Advocaten (van voornoemde Pieter de Bruin) in Rotterdam. De medewerkster vroeg me wantrouwig waarom ik dat wilde weten (ik: ‘Uit interesse’) en zei vervolgens: ‘Helaas is de heer De Kok niet meer onder ons’. Ik vroeg verder, maar ze zei alleen: ‘Dat moet u zelf maar onderzoeken.’ Toen ik begon over ‘de iatrosoof De Kok’, antwoordde ze, aan de heel scherpe kant:
‘Hij was in de eerste plaats mens.’ Ik: ‘Uiteraard’.
Met die summiere informatie moest ik het doen, ze hing op.
De Kok werd in 1992 veroordeeld tot twee jaar wegens zware mishandeling van een 42-jarige patiënte. In 1993 werd hij in hoger beroep opnieuw veroordeeld. Tarwegras eten en schilderen was De Koks beruchte advies aan een doodzieke vrouw (ik kwam er niet achter of zij dezelfde was). Zij bleek onder meer longkanker te hebben en overleed.
De Kok werkte onder meer in een sekswinkel, hij hield van snelle auto’s en van het werk van Ayn Rand. Eerder kwam hij in het nieuws met eigen scholen en galeries en hij zou ook een harem hebben. Gemeld werd dat hij goeroegedrag vertoonde en zijn eigen sekte had.
Op het hoogtepunt had de iatrosofie in Nederland naar schatting 100-200 aanhangers.
In NRC (2001) stond een portret over De Kok: http://retro.nrc.nl/W2/Nieuws/2001/01/22/Vp/03.html
Citaat:
(…) arts Hugo Verbrugh. “Hij staat in mijn geheugen gegrift”, zegt Verbrugh, nu docent filosofie geneeskunde aan de Erasmus- universiteit. “Een zuiver voorbeeld van pseudologia fantastica, een dwingend beeld dat iemand in zijn eigen fantasieën gelooft.” Verbrugh maakt al twintig jaar studie van ‘het verschijnsel De Kok’ en omschrijft iatrosofie als “lariekoek; een bijeengeraapte verzameling nonsens. Het valt in de categorie pseudo-medisch crimineel handelen”.
De Kok was al sinds eind jaren tachtig in opspraak:
Een profiel uit NRC van 1993: https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22jan+pieter+de+kok%22+iatrosoof&coll=ddd&page=2&identifier=KBNRC01:000031074:mpeg21:a0017&resultsidentifier=KBNRC01:000031074:mpeg21:a0017&rowid=1
Nog meer dramatische verhalen staan op Delpher, zoals hier: https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22jan+pieter+de+kok%22+iatrosoof&coll=ddd&identifier=ddd:011020336:mpeg21:a0180&resultsidentifier=ddd:011020336:mpeg21:a0180&rowid=2
De Kok dook rond de eeuwwisseling weer op. Ditmaal als adviseur bij het Schiedamse kinderdagverblijf Honki Ponk. Eind 2000 kwamen ouders in opstand tegen het beleid en met succes. De Kok en het bestuur moesten na een rechtszaak het veld ruimen. Op de Skepsis-site staat dit verhaal:
Het probleem is echter dat De Kok en zijn leer niet kunnen worden aangepakt. De iatrosofie bestaat niet en deze zieke mensen kiezen er blijkbaar zelf voor om zich door hem te laten ‘genezen’. De Vereniging tegen de Kwakzalverij meent dat de Nederlandse politici dit soort vormen van alternatieve geneeswijzen de ruimte geven. Er bestaat op dit gebied geen of weinig regelgeving waardoor een klimaat van erkenning wordt geschapen en het voor justitie moeilijk is tegen de excessen op te treden. Dat er van excessen bij de praktijken van De Kok sprake is, blijkt onder andere uit het feit dat de iatrosoof een patiënte gras liet eten en piano liet spelen om kanker de kop in te drukken. De Kok werd veroordeeld wegens zware mishandeling van een zieke vrouw in 1990 (haar oorontsteking ontwikkelde zich onder zijn toezicht tot een longontsteking, waar ze bijna aan stierf en blijvende schade aan overhield) mishandeling van een baby met een abces in de keel en de dood van een 2-jarig meisje (zie Skepter, maart 1994). In alle gevallen leidde de behandeling van De Kok – lees de onthouding van de nodige medicijnen en opname in een ziekenhuis – tot ernstige complicaties. De frustratie van familieleden van de patiënten is groot omdat De Kok altijd in hoger beroep gaat en dan vaak wordt vrijgesproken. Hij lijkt niet te pakken op zijn daden.
Op https://www.kwakzalverij.nl/encyclopedie/i/encyclopedie-iatrosofieschandaal/ staat:
Overigens, niet alleen waren justitie en geneeskundige inspectie ongelukkig met deze affaire, ook de homeopaten en antroposofen zaten ermee in hun maag. De Kok bracht hun goede naam in gevaar.
In 2008 was er weer een rel:
In Stichting Novala in Kruisland, worden kinderen opgevangen die daar geplaatst worden door Stichting MEE Zuid Holland Noord. Donderdag 21 augustus 2008 heeft Netwerk aandacht besteedt aan de Stichting Novala.In het verhaal van Mirjam staan elementen die herkenbaar zijn uit de Honki Ponk affaire uit 2000.
Novala is als nieuw item aan het menu links toegevoegd.J.P. de Kok is vrijwel zeker betrokken bij Stichting Novala. In het verleden was in Novala een iatrosofische kliniek gevestigd waar een vrouw bijna overleed aan “kraamvrouwenkoorts”. Deze casus was aanleiding tot het levenslang schorsen van Olaf Janssen als arts.
(Bron: https://web.archive.org/web/20180828210256/http://www.platformiatrosofie.info/ )
Nog meer informatie staat in een artikel uit 2010 (gepubliceerd in 2013) op https://jeugdzorg-perikelen.jouwweb.nl/tehuizen-etc/tehuizen/st-novala-kruisland/kinderdagverblijf-honki-ponk-schiedam . Een fragment:
De Rotterdamse juriste Maud Kips volgt de iatrosoof al meer dan tien jaar. “Hij is nog steeds actief. De Kok runt tehuizen voor kinderen in Noord-Brabant en Drenthe. Ik ben er zeker van dat de kinderen daar verwaarloosd worden en dat hij dik geld voor ze ontvangt”.
Jan de Bruin is de broer van Pieter de Bruin, de vaste metgezel van De Kok. “Mijn broer zit ook in de sekte en verzorgt de juridische afdekking van de goeroe De Kok. Hij stuurt dreigbrieven naar ex-sekteleden. Uitermate kwalijk. En De Kok? Dat is een zak, een proleet. Het is voor mij onbegrijpelijk dat mensen erin stinken, maar ze stinken erin”. Maud Kips: “We zijn zo naïef geweest om te denken dat we zo iemand als Jan-Pieter de Kok zouden kunnen tegenhouden. Het is vreselijk om te zeggen, maar in die zin hebben we weinig aan de affaire Honki Ponk gehad. De Kok gaat nog altijd zijn gang”.
Daarna volgde een lange mediastilte. De Kok was nog betrokken bij de Dag Hammerskjold Foundation http://www.daghammarskjoldfoundation.nl/nl/index.php en in 2017 kwam hij weer in het nieuws: https://www.bndestem.nl/roosendaal/iatrosoof-ligt-weer-onder-vuur~a518f156/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
(…) Het kind was zes jaar lang ondergebracht bij Novala. Dat het instituut gelieerd is aan een omstreden sekte, was niet aan de ouders meegedeeld.
Bekend is dat de iatrosoof een aantal kinderen heeft, waarvan er eentje geen contact meer met hem wilde. Sinds 2011 zat er een Jan Pieter de Kok (The Alchemy of Colour) op Twitter: https://twitter.com/jp_de_kok . Mijn beredeneerde gok is dat hij dé Jan Pieter de Kok is. Hij bekritiseerde het coronabeleid, was tegen vaccinaties en riep op uit de buurt te blijven van gevaccineerden.
De Kok tweette veel op 22 sep jl. Hij noemde Rutte ‘het kwaad’. En:
Mark Rutte, de onbeschofte vlerk die ons regeert, durft te beweren dat er mensen zijn die VOORDEEL hebben bij zijn prijsplafond voor gas!
Rutte is blij dat hij bij Baudet is vertrokken: laat hem dan helemaal oprutten!
Baudet had natuurlijk gelijk want die heeft ook in Engeland gestudeerd en ons WEF-kabinet is geschrokken!
Huisarts Marjan Tenk gold als klokkenluider bij de kwestie Honki Ponk. Zij vond het verontrustend hoe er met de kinderen werd omgesprongen, onder meer bij ziekte.
Tenk bevestigt het overlijden van De Kok: ze zag een overlijdenskaart. Ze vertelt mij nu, desgevraagd:
Mijn kinderen zaten op dat kinderdagverblijf… vandaar. Dat kort geding hebben we gewonnen. Gelukkig. Toen radio Rijnmond later nog eens wilde terugblikken, wilden geen van de ouders meer meewerken. Komkids https://www.komkids.nl nam het uiteindelijk over. De Kok was een charismatische man, dat kun je wel zeggen. Ik denk dat hij ook wel wat kon, schilderen bijvoorbeeld. De laatste jaren ben ik hem uit het oog verloren.
De laatste tweet uit het leven van Jan Pieter de Kok is van 4 oktober 2022 en lluidt:
Wat is dat de ‘gemiddelde energierekening’?
Op de flaptekst van zijn bundel Texter, zie hier onder, schreef hij:
A poem a day keeps the doctor away.
Jan Pieter de Kok werd geboren op 15 januari 1952 en overleed in november 2022. De exacte datum en de doodsoorzaak zijn mij onbekend.
WORDT ONGETWIJFELD VERVOLGD.
Update 25-5-23: Jan Pieter de Kok had het dus nooit zo op met ‘officiële’ medische behandelingen. Nog altijd hij heeft hij een grote invloed op het leven van bepaalde mensen. In een post op een van de socials, nog voor haar vaders dood, spreekt een dochter van hem over haar depressie. Dieper dan ze dacht, is haar weerzin tegen medicatie. En:
‘Vanaf morgen begin ik met antidepressiva en blijkbaar voelt dat nog steeds als opgeven. (…) Ik ben al sterk genoeg. Nu mag ik op adem komen.’
Renzo Verwer, blogger/auteur 