Het is een magisch record:
een uur lang op de fiets een zo groot mogelijke afstand afleggen. Iedereen, van amateur tot professional, kan het record aanvallen. Op de recordlijst staan namen van wereldtoppers als Fausto Coppi, Jacques Anquetil, Eddy Merckx, Francesco Moser, Miguel Indurain en veel minder bekende renners als Andrej Sosenka, Graeme Obree, Matthias Brändle en Frans Slaats – die dus wel een topprestatie leverden. De vele, vele mislukte pogingen – bekend zijn die van Roy Schuiten, Thomas Dekker – dragen ook bij aan de legende van het werelduurrecord.
Over de mislukte pogingen van Schuiten in 1975 zei toenmalig recordhouder Merckx:
“Het was duidelijk dat improvisatie bij een aanval op het werelduurrecord misplaatst is. Men heeft, voor het begin, niet geweten hoe Schuiten zou reageren op het hoogteverschil en hij zelf heeft waarschijnlijk zijn mogelijkheden overschat. Zijn voorbereiding is onvoldoende geweest.”
Sinds 2015 is het record in handen van Bradley Wiggins met een afstand van 54,526 kilometer. Een supertijdrijder in zijn tijd. In Nederland hebben we natuurlijk Dumoulin, maar ook… Dion Beukeboom: meervoudig nationaal kampioen achtervolging, in dienst van een continentale ploeg Vlasman – zo tussen amateur en prof in. Bewegingswetenschapper Jim van den Berg van trainingscentrum Robic had in 2017 uitgerekend dat baanrenner en tijdrijder Dion Beukeboom de ideale atleet was om het magische record te verbeteren. Het idee: Beukeboom weegt 90 kilo en zou in Mexico 414 watt (voor meer informatie over wattages: hier) in dat uur moeten trappen. Een rondetijd van 16,4 seconde, bijna 55 kilometer per uur, dat zal hij dan rijden. Van den Berg heeft berekend dat op die manier het record gebroken wordt…
Fysioloog/journalist Jurgen van Teeffelen hoorde van het project-Beukeboom, getiteld ‘breaking the impossible’. Hij vroeg zich af in hoeverre een wielerprestatie wetenschappelijk geregisseerd kan worden en volgde Beukeboom een jaar lang. Het leidde tot het zojuist verschenen Het maakbare uur.
Van Teeffelen voert ons in zijn boek langs windtunnels, spiermassa, snelle en langzame spiervezels, gewicht, lactaat- en CdA-gehaltes, vermogen, de geschiedenis van het werelduurrecord, het leven van Beukeboom en nog veel meer. De pijn van het werelduurrecord moet enorm zijn, en zo wijdt de fysioloog een van de boeiendste hoofdstukken aan het thema pijn. Zijn tocht brengt hem ook bij sportarts Guido Vroemen, die voorafgaande aan tijdritten op Twitter tot op enkele seconden de eindtijd van Tom Dumoulin goed voorspelt. Dit op basis van wattage, luchtweerstandsfactor, afstand en windsnelheid.
Het uurrecord is voor een groot deel wetenschap, en wel tot in de kleinste details. Op de dag van de recordpoging poetst Beukeboom zijn tanden niet voor een beter bacteriologisch evenwicht. Beukeboom zei kort voor zijn race: “Mijn hele leven ben ik overgevoelig geweest voor druk. Ik kon er nooit mee omgaan… Ik ga loodrecht tegen de rode draad van mijn carrière, druk vermijden.”
Dan wordt het 22 augustus 2018 en Beukeboom 52,757, de vijfde afstand ooit en een Nederlands record! De renner was dagenlang strontziek van de mislukte poging, maar de omgeving en media vonden juist dat-ie het prima had gedaan.
Hoe kwam het nou dat Beukeboom het niet haalde?
Van Teeffelen laat Beukeboom en Van den Berg aan het woord, en ze denken het kwam door een blessure als gevolg van een val maanden voor de poging. Dat zal zeker hebben meegespeeld, maar waarom stelde hij de poging dan niet uit? Op pagina 149 zie ik toch een andere mogelijke reden, die niet als officiële verklaring wordt gegeven. Ik zie dat de renner te veel afgeleid is, door sociale contacten en de atletencommissie van de NOC*NSF – hij erkende dat voorafgaand aan de poging ook zelf.
Ik vind het naar dit zo op te schrijven, maar het is gedurende het hele boek net alsof Beukeboom er zelf niet helemaal in gelooft. Dat geeft niets, maar ik vraag me wel af: is Beukeboom misschien onvoldoende monomaan? Heeft hij toch te weinig intrinsieke kwaliteit – ongeacht de prachtige theorie over wattages – voor dit record?
Het maakbare uur: een zoektocht naar de ultieme wielerprestatie / Jurgen van Teeffelen. Harper Collins, 2019. 287p. €19.99.
16 of 17 april a.s. valt de Belg Victor Campenaerts het werelduurrecord aan.
Beukeboom richt zich op de Spelen van Tokyo (2020).
Renzo Verwer, blogger/auteur 
…wat het werelduurrecord betreft: Maas van Beek, een coureur afkomstig uit Barneveld, verblijft momenteel ergens in Bolivia. De man is zich daar aan het voorbereiden om een aanval op dat record te doen. Helemaal raar is dat niet, Van Beek heeft namelijk ook het werelduurrecord achter de derny op zijn naam staan. Daarvoor ‘reed’ Van Beek grootheden als een Post, Van Steenbergen en dergelijke uit de boeken. Van Beek vestigde dat record op…zestig jarige leeftijd. Nu, vier jaar later gaat hij een gooi naar het werelduurrecord doen. Waarmee hij bevestigd dat dat soort renners altijd een tikkeltje excentriek zijn.