Zojuist hoorde ik dat Ivan Sitniakovsksy overleden is. Ik zag hem de laatste jaren wel, op boekenmarkten en in het antiquariaat, steeds moeizamer lopend. De familie gaf er weinig ruchtbaarheid aan, het Parool had een rouwadvertentie begreep ik. Het nieuws is zelfs nog amper tot de krochten van het grote internet doorgedrongen. Alleen op twitter zag ik een korte verwijzing:
Iwan Sitniakowsky is overleden. Wie kende nog deze recensent v de Telegraaf, geminacht door osm maar geacht door Kousbroek en Sontrop.
Er kwamen 2 reacties… Ook foto’s van Ivan zijn niet te vinden op het net.
Sitniakovsky (20 januari 1944 – eind juli 2014) had Russische voorouders -gevlucht naar verluidt- en was jarenlang (tot in de jaren tachtig) recensent bij De Telegraaf – tot hij op non-actief werd gezet door die krant. Hij werd gevreesd door sommigen. Hij was een groot bewonderaar van WF Hermans, over wie hij altijd grote stukken schreef en in 1999 een boekje uitbracht: Opdracht van W.F. Hermans. Op Hermans-net lees ik nog over zijn handel en wandel:
Wordt nu dit boekje, dat door Hermans aan Sitniakowsky cadeau werd gedaan, te koop aangeboden door de devote journalist van De Telegraaf? Jawel: te koop voor 3250 euro!!! Waar devotie toe kan leiden, ofwel, hoe je elk contact kan omzetten in geld.’
Dat was ook Ivan, iemand die (een beetje) sjacherde. Verder zou hij naar eigen zeggen inspiratiebron voor de hoofdpersoon zijn in W.F. Hermans’ roman Een heilige van de horlogerie.
Ivan stierf op 26 januari, hij had een boek in zijn hand toen een hartaanval een einde aan zijn leven maakte. Afgelopen maandag werd hij begraven op het Amsterdamse Zorgvlied. Er waren weinig mensen.
Renzo Verwer, blogger/auteur 
Hij kwam de laatste jaren ook wel bij De Avonden van de VPRO. Hij gaf dan geloof ik boeken weg. Volgens mij is hij minder vergeten als jij het wil doen voorkomen Renzo. Maar zijn stukken in De Telegraaf waren niet altijd goed, dat speelde een rol.
Ivan Sitniakovsky heeft bij mij in de eerste klas van het Vossiusgymnasium gezeten, een in zichzelf gekeerde pukkelige jongeman, waar ik geen woord mee gewisseld heb. Merkwaardige meneer. Zijn literatuur kritieken blonken niet uit in originaliteit noch in spitsvondigheid.
Ik herinner dat Rudy Kousbroek hem prees in als een van de weinige critici die verstand van zaken had. Ik denk dat Kousbroek gelijk had.
Kreeg Kousbroek dan ook goede recensies van S., Wim Brands? Ik denk het wel. Zo werkt dat: brouwers prijst Van deel als recensent … en ja…. raad u eens
Wim Sanders, ja dat speelt idd, die avonden. Maar verder: heb jij in memoriams gezien? Ik niet. Wist jij van zijn dood? Wisten veel mensen uit het circuit van zijn dood? Dat in elk geval niet.
Verder zeg ik hierboven niet dat hij vergeten is. Maar uit het feit dat er weinig ruchtbaarheid aan was gegeven, dat er weinigen op zijn begrafenis waren, leid ik wel wat af… mocht jij me nu wat wat namen van mensen geven, berichtgeving uit kranten waaruit blijkt dat zijn dood ook maar op enkele plekken bekend was, dan trek ik mijn woorden in, ok? 😉
[…] de site van Renzo Verwer en De Contrabas wordt gemeld dat Iwan Sitniakowsky, oud-criticus van De Telegraaf (op de site van […]
[…] de site van Renzo Verwer en De Contrabas wordt gemeld dat Iwan Sitniakowsky, oud-criticus van De Telegraaf (op de site van […]
Je hebt gelijk, Renzo, er is nauwelijks ruchtbaarheid aan gegeven. Maar ja, weten wij buitenstaanders waarom?
De rouwadvertentie voor Ivan in Het Parool op 20 juli had een merkwaardig correspondentieadres: De Die Financieel Beheer en -Bewindvoering B.V. Op 2 augustus verscheen onder het motto ‘Onstuitbaar verzamelaar’ een advertentie van voornamelijk antiquaren, maar ook Anton de Goede die hem ooit interviewde voor De Avonden van de VPRO. Ik zag Ivan Wadiemovitch Sitniakowsky veel op boekenmarkten, maar sprak hem nooit. Wat verzamelde hij zo onstuitbaar? Hopelijk krijg ik hierover nog eens antwoord in bijvoorbeeld een uitgave als Boekenpost.
Excuus. De eerste advertentie stond 30 juli in Het Parool.,
dag Dolf. Dank voor je bijdrage. Als soort van antwoord: in elk geval: kunst en Ned. literatuur. En verder: VAN ALLES. Een boekhandelaar die ik sprak zei: “dol op koopjes, Iwan”
Anton de Goede schrijft aan een last farewell voor de rubriek De Laatste Pagina in de komende Parelduiker (november). In De Parelduiker 2006/5 stond een flink stuk van hemzelf waarin hij terugblikt op zijn recensentschap bij De Telegraaf (en hoe hij aan de kant werd gezet zodra hij ziek werd) en, uiteraard, zijn ontmoetingen met Hermans. Veel saillante anekdotes.